“بهترین راه حفاظت از محیطِ زیست چیست؟”

“بهترین راه حفاظت از محیطِ زیست چیست؟”

به مناسبت روز جهانی محیط زیست

🔹 بدون مقدمه بهترین راه حفظ محیط زیست، احترام و اعتماد به طبیعت است.

یعنی اینکه در کار طبیعت و در تصمیماتش دخالت نکنیم. مثلا یک رود از بالای یک کوه سرچشمه می‌گیرد، مسیری رو طی می‌کند و به دریاچه، دریا یا اقیانوس می‌ریزد. اگر طبیعت و خِرَدش را نشناسیم، می‎‌گوییم که این آب در حال حیف شدن است و فکر می‌کنیم باید سدی بنا شود یا مثلا انتقال یابد. اینجاست که ما طبیعت و هوش کل نگر آن را نشناختیم و فکر کرده‌ایم که این رود که به دریا می‌ریزد، هدر رفته است.

به قول پروین اعتصامی:

قطره‌ای کز جویباری می‌رود
از پیِ انجام کاری می‌رود

این ما هستیم که فایده‌ی آن رود، درخت یا کوه را درک نمی‌کنیم. چون نگاه ما محدود به سود و زیان خود و به کوتاه مدت هست، در حالیکه طبیعت نگاه بلند مدت دارد. هیچ‌وقت کیفیت را فدای کمیت نمی‌کند و هر جز با تمام اجزای دیگر در ارتباط و داد و ستد است. آن رود که از بالای یک کوه سرچشمه گرفته تا مسیری که به دریا بریزد، بی‌شمار کار را انجام می‌دهد. هزاران موجود را حیات می‌بخشد، بر اکوسیستم تمام آن منطقه تاثیر می‌گذارد و حتی زمانی که به دریا می‌ریزد، هدر نرفته بلکه در ادامه چرخه‌ای پیش رفته است.

طبیعت به ما نیاز ندارد. این ما هستیم که به طبیعت نیاز داریم. میلیون‌ها سال قبل از اینکه ما انسان‌ها به این شکل پدید بیاییم، طبیعت بوده و خود را حفظ کرده است، اما ما انسان‌ها به خاطر غرور یا ناآگاهی فکر می‌کنیم که بهتر از طبیعت می‌توانیم عمل کنیم.

یک مثال دیگر مثلا درباره آب‌های زیرزمینی؛ ما انسان‌ها اینطور فکر می‌کنیم که این آب‌ها بیخود و بیکار زیر زمین حبس شدند. تلاش می‌کنیم به برداشت این آب‌ها و مکیدن شیره زمین برای مصارفی مثل کشاورزی اما آشنا نیستیم وقتی این آب‌ها را بیش از حد بیرون کشیدیم و سفره‌های آب‌های زیرزمینی را تهی کردیم، زمین‌ فرونشست می‌کند و غیر قابل استفاده می‌گردد.

🌱 نتیجه اینکه که اگر ما می‌خواهیم طبیعت بهترین شکل خودش را داشته باشد، باید تا حد امکان دخالت کوته‌بینانه خود را کاهش داده و اجازه بدهیم طبیعت تصمیم بگیرد و در انتخابش ورود نکنیم. اگر مسیری را برای رودی انتخاب کرده، بگذاریم جریان یابد. جلوی هر آبی بند و سد نبندیم و انتقالش ندهیم. هر درختی را هر جا نکاریم. در ساختار ژنتیک موجودات دست نبریم. زبان طبیعت را بشناسیم. صبرش را درک کنیم و به او احترام بذاریم. طبیعت به هیچ اقدام حمایت‌گرانه ما نیاز ندارد، اگر که به او آسیب نزنیم.