“سال نو، نگرش نو” یادداشتی از دکتر فاطمه قاسم‌زاده

▪️یک سال دیگر گذشت و سال جدید فرا رسید. سالی که گذشت مانند همیشه با مشکلاتی همراه بود؛ مشکلات اقتصادی، اجتماعی، روانی و پیامدهای آنها. اما مشکل بزرگتری نیز در سال گذشته روی داد و آن شیوع ویروس کرونا و مدیریت ضعیف آن بود که متاسفانه هنوز هم ادامه دارد.

▪️سال گذشته در حوزه سازمان‌های غیر دولتی نیز مشکلات متعددی رخ داد که یکی از آنها اعلام انحلال جمعیت امام علی بود.
مشکلات مربوط به سازمان‌های غیر دولتی از جمله ندادن مجوز، طولانی بودن زمان گرفتن مجوز، تخصصی نبودن مرجع دادن مجوز و …. عمدتا ناشی از نگرش سازمان‌های دولتی نسبت به سازمان‌های غیر دولتی است.
می‌دانیم که نگرش از تفکر ناشی می‌شود و به رفتار منجر می‌گردد و گاه تا حد انحلال یک سازمان غیر دولتی پیش می‌رود.

نمونه عملکرد این نگرش، انحلال جمعیت امام علی است. سازمانی با سابقه بیست سال فعالیت پرثمر برای کمک به هزاران کودک و خانواده محروم از زندگی طبیعی، به علت فقر و استفاده از هزاران داوطلب فعال و جوان برای کار با این کودکان که ارزشمند‌ترین سرمایه‌های انسانی هر جامعه‌اند.

▪️از قدیم گفته‌اند که کار خیر اجازه نمی‌خواهد اما متاسفانه در جامعه ما چنین نیست و برای کمک به دیگران نه تنها باید مجوز گرفت، بلکه برای گرفتن آن نیز باید سال‌ها منتظر بود و گاه نیز پس از سال‌های طولانی کار و فعالیت حکم انحلال صادر می‌شود که نمونه آن جمعیت امام علی است.

▪️متاسفانه حکم انحلال این سازمان غیردولتی بر اساس “اتهاماتی” صادر شده که بیشتر آنها مشکلات واقعی جامعه ماست و بارها از طرف سازمان‌های غیر دولتی، علمی، پژوهشی، دولتی و حتی مسئولان نیز ارائه شده است و از جمله وظایف مهم سازمان‌های غیردولتی محسوب می‌شود از جمله مشکل فقر، بازماندگی از تحصیل، اعتیاد، بهداشت و سایر حقوق فردی و اجتماعی.

▪️این حکم انحلال نشان می‌دهد که مشکل اصلی چنین تصمیماتی، نگرش نادرست برخی از سازمان‌های دولتی نسبت به سازمان‌های مردم‌نهاد است‌.
سازمان‌هایی که مهمترین نقش آنها ارتباط با مردم، آگاهی از مشکلات مردم و دلایل آنها، طرح این مشکلات با سازمان‌های دولتی و مطالبه‌گری و پیگیری آنها با هدف کاهش آنها و ارایه گزارش‌های شفاف در مورد آنها به سازمان‌های دولتی و مردم است.

▪️متاسفانه برخی از سازمان‌های دولتی این نقش اساسی سازمان‌های غیردولتی را نمی پذیرند و حتی آنها را “جرم” تلقی می‌کنند و حکم انحلال می‌دهند.

▪️به این علت است که سازمان‌های دولتی نیاز به تغییر نگرش و در نتیجه تغییر رفتار نسبت سازمان‌های غیر دولتی دارند.

▪️ضرورت سازمان‌های غیردولتی و به ویژه شبکه‌های مرتبط در جهان امروز واقعیتی اجتناب ناپذیر است که نیاز به مشارکت و همکاری بخش‌های دولتی، خصوصی و غیردولتی دارد واقعیتی که رو به گسترش است و نمی‌توان آن را با انحلال سازمان یا شبکه‌ای، انکار کرد.

تجربیات گذشته نیز نشان می‌دهد که انحلال این تشکل‌ها بخصوص سازمانی که از نظر کیفیت و کمیت کار در سطح بالایی‌ قرار دارد، نه تنها مشکلات جامعه ما را کاهش نمی‌دهد بلکه اثرات نامطلوبی نیز برجای می‌گذارد.

▪️برای کاهش این مشکلات، بهترین روش تغییر نگرش سازمان‌های دولتی به ویژه سازمان‌هایی است که دادن مجوز و اجازه انحلال سازمان‌های غیردولتی را دارند.

▪️در شرایطی که بحران کرونا نیاز به همکاری و مشارکت هرچه بیشتر سازمان‌های دولتی و غیردولتی را طلب می‌کند مسلما اقداماتی مانند انحلال‌ سازمان‌های غیر دولتی بسیار آسیب‌رسان است.

🎗️شبکه یاری کودکان کار