خانه ایرانی قم

شکل‌گیری

جمعیت امام علی(ع) در قم فعالیت خود را از سال 1393 با شناسایی کودکان محروم ‌از تحصیل منطقۀ اسماعیل‌آباد شروع کرد. تابستان همان سال طرح تدریس عشق برای کودکان جامانده از تحصیل و طرح کوچه‌گردان عاشق برای خانواده‌هایی که درگیر فقر غذایی بودند برگزار شد.

بهمن 1393 پس از اخذ نمایندگی و اجارۀ مدرسه‌ای در منطقۀ کلهری، فعالیت‌ها در قالب کارگروه‌های شناسایی و مددکاری، آموزشی، هنری، ورزشی، کارآفرینی، سرمایۀ انسانی، مالی و درمانی آغاز شد.

ابتدا 35 کودک محروم از تحصیل در مناطق اسماعیل‌آباد و شهر قائم شناسایی و در خانۀ ایرانی به تحصیل مشغول شدند. در ادامه با شناسایی مناطق شیخ‌آباد، نیروگاه، جمکران، نوبهار و … تعداد کودکان تحت‌حمایت افزایش یافت. درحال‌حاضر 128 کودک از خدمات خانۀ ایرانی قم بهره‌مند می‌شوند.

جامعۀ هدف مرکز

الف. کودکان بی‌هویت، کودکان محروم ‌از تحصیل، کودکان کار، کودکان خیابان، کودکان آزاردیده و درمعرض آسیب‌های اجتماعی؛
ب. مادران کودکان تحت‌پوشش که اغلب خود آزار دیده‌ هستند و در بیش‌تر موارد، سرپرستی‌ خانوار را به‌عهده دارند؛
ج. خانواده‌هایی که به هر دلیل دچار فقر غذایی هستند. (این خانواده‌ها فقط در ماه رمضان پک مواد غذایی کوچه‌گردان عاشق را دریافت می‌کنند و در اغلب موارد به نهادهای حمایتی دیگر ارجاع داده می‌شوند).

تمام خانواده‌های تحت‌حمایت حاشیه‌نشین و درگیر فقر هستند. در ۷۰ درصد خانواده‌ها اعتیاد وجود دارد. سایر خانواده‌ها هم اغلب از اعتیاد پدر یا همسری که منزل را ترک کرده است، آسیب دیده‌اند.

اصلی ترین معضلات خانواده‌ها

الف. محرومیت از تحصیل: کودکانی که به هر دلیل (نداشتن اوراق هویتی، کِبَر سن، غفلت خانواده و …) از تحصیل جا مانده‌اند، شناسایی و با پیگیری تیم مددکاری ازطریق ارگان‌های مربوطه هم‌چون فرمانداری، آموزش‌و‌پرورش، دفاتر کفالت و اتباع و … در مدارس ثبت نام می‌شوند. کودکانی که هیچ راهی برای ثبت‌ نام در مدارس عادی ندارند در خانۀ ایرانی به تحصیل مشغول می‌شوند.

ب. بی‌هویتی: در سال 1395 حدود 27 کودک بدون شناسنامه تحت‌پوشش مرکز بودند که با تلاش سه‌سالۀ تیم مددکاری برای 7 کودک شناسنامه صادر شد. بی‌هویتی مشکلات بسیاری همچون محرومیت از تحصیل، محرومیت از خدمات درمانی و بیمه، نداشتن حقی برای ثبت سند، اجاره‌نامه و … به همراه دارد. این امر باعث به حاشیه رفتن این خانواده‌ها و روی آوردن آن‌ها به مشاغل کاذب همچون تکدی‌گری و دست‌فروشی می‌شود.

ج. کودک‌آزاری: در سال 1397، جمعیت امام علی(ع) پژوهشی میدانی با موضوع کودک‌آزاری در مناطق حاشیه‌نشین کشور انجام داد. براساس نتایج این پژوهش، قم رتبۀ سوم کودک‌آزاری در کشور را دارد. کودک‌آزاری از نوع جسمی، جنسی، غفلت و … در این مناطق رخ می‌دهد.

د. اعتیاد، بزهکاری و مشاغل کاذب: برخی کودکان تحت‌پوشش خانۀ ایرانی قم ازسوی خانواده به خریدوفروش مواد مخدر، تکدی‌گری، فال‌فروشی در خیابان‌ها و … مجبور می‌شوند. نابه‌سامانی خانواده‌، در دسترس بودن مواد مخدر و فقر زمینۀ بزهکاری آن‌ها را فراهم می‌آورد.

گزارش  نشست «کودک آزاری در سکونتگاه های فقیرنشین» جمعیت امام علی قم با همکاری کلینیک حقوقی دانشگاه مفید در آستانه روز منع خشونت علیه کودکان در آبان ماه سال ۱۳۹۷

سفر علمی_تفریحی کودکان و نوجوانان خانه ایرانی قم به پارک ژوراسیک و باغ وحش تهران

اجرای «چالش بشوت» در غرفه‌ی بازارچه خیریه بوی عیدی جمعیت امام علی(ع) قم در دانشگاه مفید

در این چالش، افراد بیزاری خود را از موضوع خاصی مانند کودک آزاری، بیکاری، تبعیض نژادی، اعتیاد و… نوشته و با توپ به آن ضربه می‌زنند.