سعید مدنی: انحلال جمعیت امام علی (ع)، انحلال جامعه مدنی است

خبر صدور حکم انحلال جمعیت امام علی بر مبنای دادخواست وزارت کشور دولت حسن روحانی در روزهای اخیر در صدر خبرهای حوزه اجتماعی بوده است. سعید مدنی جامعه‌شناس و فعال اجتماعی از پیامدهای چنین رویه‌ای گفته است.

سعید مدنی تعبیری از انحلال جمعیت امام علی هم دارد و به صراحت می‌گوید: «انحلال جمعیت امام علی را می‌توان به مثابه تلاش برای انحلال جامعه مدنی ایران دانست. محاکمه جمعیت امام علی را می‌توان به مثابه محاکمه جامعه مدنی ایران دانست. در این صورت فارغ از اینکه مسئولیت از عهده سازمان‌های مدنی به دلیل این رویکرد غلط و نادرست و مغایر با حقوق بشر ساقط می‌شود، پیامد این نوع برخورد‌ها این است که سازمان‌های جامعه مدنی سرخورده از این رفتار‌های نادرست، ناچار می‌شوند که خدمات خود را کاهش دهند و پیامد و آثار این وضعیت فشار بیشتر به گروه‌های نابرخوردار و فقیر است».

سعید مدنی به این نکته اشاره می‌کند که دولت‌ها شکل دهنده جامعه مدنی نیستند و دولت‌ها و سیستم‌های حمکرانی می‌توانند راه را برای فعالیت‌های سازمان‌های مدنی هموار کنند یا مانع آن شوند. او در این باره می‌گوید: «فعالیت مدنی مبتنی بر اخلاق مدنی است. هسته اصلی اخلاق مدنی پذیرش تقدم خیر عمومی بر منافع فردی است. فعالانی که در سازمان‌های جامعه مدنی مثل جمعیت امام علی فعالیت می‌کنند در واقع برای خیر عمومی از منفعت خود گذشتند. داوطلبان جمعیت امام علی می‌توانستند مانند باقی افراد جامعه خود را درگیر کمک رسانی به کودکان کار یا کمک رسانی به سیل زدگان بهار ۹۸ نکنند. می‌توانستند خود را درگیر کمک رسانی در دوره کرونا نکنند و در گوشه‌ای امن بمانند و خود را درگیر این شرایط دشوار نکنند. به این اعتبار این اخلاق مدنی روح یک جامعه را تشکیل می‌دهد و موکول به تایید و تصویب و انحلال دولت یا سیستم حکمرانی نیست. به نظر من جامعه مدنی قدرتمندتر از آن است که در برابر فشار‌های سخت این روز‌ها سر خم کند. در بدترین شرایط هم جامعه مدنی رشد می‌کند و طبیعی است که این فعالیت‌ها وقتی در حوزه رسمی محدود شوند در حوزه‌های غیر رسمی ادامه پیدا خواهد کرد».