گزارش کوره های شمس آباد (اسلامشهر) در شناسایی‌های کوچه گردان سال ۱۳۹۷

در یک نقطه دورافتاده در مکانی بین اسلامشهر، اتوبان تهران ساوه و اتوبان آزادگان منطقه‌ای است پر از کوره‌های آجرپزی؛ کوره‌هایی که هرچقدر عمر زیادی دارند، همان‌قدر رحم و مروت ندارند.
کوره‌های شمس‌آباد که در مجاورت روستاهای گلدسته، فیروز بهرام و گلشهر قرار دارند و یکی از پر معضل‌ترین مناطق اطراف اسلام‌شهر است. کوره‌هایی که پر از کودکان ایرانی و افغانی است که معلوم نیست چه سرنوشتی دارند.

این منطقه متشکل از ۲۸ کوره بوده که برخی از آن‌ها ازکارافتاده‌اند و برخی دیگر تغییر کاربری داده‌اند؛ اما در هر یک از این ۲۸ کوره، ده تا ۱۵ خانوار زندگی می‌کنند. اکثر خانه‌های موجود کاه‌گلی و یا ساختمان‌های آجری غیر مهندسی ساز بوده‌اند و در برابر هر بلای طبیعی‌ای، ساکنین آن اشهد خود را می‌خوانند.
ساکنین کوره‌های فعال گاز دارند اما آن‌هایی که فعالیت ندارند، گاز هم ندارند و ناچار به استفاده از کپسول‌های غیراستاندارد گاز هستند. هر کوره برای خود یک چاه آب دارد و ساکنین آن پس از هر بار تخلیه مخزن، پمپ کف‌کش چاه را روشن می‌کنند و آب آن را با همه آلودگی آن می‌نوشند!
شاید حدود ۷۰ درصد ساکنین کوره‌ها افغان هستند و تقریباً نیمی از آن‌ها قاچاقی وارد ایران شده‌اند و مدارک هویتی ندارند. درواقع این افراد برای هیچ‌کس به‌جز اربابان کوره‌ها، وجود ندارند. تنها تا زمانی برای اربابان وجود دارند که بتوانند برای آن‌ها کار کنند یا پول اجاره اتاق‌های ۲۰- ۳۰ متری خود را بدهند. در غیر این صورت ارباب هم آن‌ها را نمی‌پذیرد.
هر کوره و هر ۱۰- ۱۵ خانوار از یک حمام و دستشویی کاملاً آلوده و غیربهداشتی استفاده می‌کنند.
هرازگاهی پزشکان خیری برای معاینه این افراد به این مناطق سر می‌زنند؛ اما وقتی پولی برای خرید دارو و درمان ندارند، رفت‌وآمد پزشک دردی را دوا نخواهد کرد! تنها درمانگاه و خانه بهداشت نزدیک ساکنین کوره، در گلدسته قرار دارد. همچنین مدرسه کودکان نیز در گلدسته قرار دارد. ساکنین کوره‌ها برای حفظ امنیت و جان بچه‌هایشان ناچارند برای رفت‌وآمد از مسیر کوره به گلدسته برای آن‌ها سرویس بگیرند. در غیر این صورت ممکن است امنیت کودکان توسط معتادان منطقه، به خطر افتد. پارک، بازار و وسایل حمل‌ونقل و … در گلدسته موجود است. تنها سرگرمی کودکان، بازی در زمین‌های خاکی است. معتادان ممکن است از کوچک‌ترین غفلت ساکنین سو استفاده کنند و لوازم و وسایل آن‌ها را بدزدند. به گفته ساکنین، مواد مخدر صنعتی و سنتی در منطقه به‌راحتی پیدا می‌شود.
اجاره اتاقک‌ها از ۱۰۰ هزار تومان در ماه تا ۳۰۰ هزار تومان متغیر است. برخی ناچار به دادن پول پیش، هم هستند!
تقریباً تمام کودکان تابستان‌ها و در فصل کار کوره‌های فعال، در کوره‌ها، کارهای خطرناک می‌کنند؛ کارهایی که اصلاً مناسب سن آن‌ها نیست. کودکانی که مدرک هویتی ندارند، نمی‌توانند تحصیل کنند.
که می‌داند سرنوشت کودک افغان ای که بدون تحصیل در کوره‌ها رشد می‌کند برای خودش بدتر است یا ضرر آن بعدها به من و امثال من خواهد رسید؟