جمعیت امداد دانشجویی – مردمی امام علی (ع) به عنوان اولین سازمان اجتماعی هوشمند در ایران شناخته می شود. سازمان اجتماعی هوشمند به این معناست که این سازمان جامعه را به صورت یک کل می‌بیند که تمامی اجزای آن با هم در تعامل هستند. به این معنی که وقتی معضلی در جامعه شناخته می‌شود، ممکن است ریشه‌های بوجود آمدن این معضل در نقاطی باشد که به طور مستقیم بوجود آورنده آن معضل نباشد. به عنوان مثال هنگامی که یک نوجوان اقدام به بزهکاری می‌کند، ریشه‌های این مسئله می‌تواند از آموزش ناصحیحی باشد که در طول دوران زندگی داشته است. لذا پرداختن به مسئله آموزش به طور غیر مستقیم منجر به کاهش بزهکاری در جامعه می‌شود.

تلاش جمعیت امداد دانشجویی – مردمی امام علی (ع) توجه به معضلات اجتماعی و نگاه ریشه ای به آنها، انجام اصلاحات مقطعی در موارد ضروری و تعریف اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه در دراز مدت می باشد.

تعبیر دیگری که مکمل تعریف اول در زمینه خیریه هوشمند است، نحوه ارائه خدمات و تعامل جمعیت با خیرین و اعضای داوطلب در یک سو و با نیازمندان و افرادی که به نوعی در اجتماع دچار معضل هستند، از سوی دیگر می باشد. این تعامل به صورتی است که هر کس در هر بخشی از فعالیت هایش در جمعیت، می تواند به صورت یک جزء از کل جمعیت، نوع فعالیت یا کمک مورد نظر خود و حتی فرد مورد نظر برای کمک خود را انتخاب کند و تا مرحله نهایی ارائه خدمات و ارسال کمک ها روند آن را پیگیری نماید. این تعامل باعث ایجاد اعتماد در میان خیرین می شود. از سوی دیگر اعضای جمعیت نیز در طرح ها و برنامه هایی که متناسب با علایق آنها می باشد، شرکت خواهند کرد و در نهایت این ساختار هوشمندانه و حضور خیرین و اعضای جمعیت نه تنها باعث رفع معضلات در خانواده های جمعیت می شود، بلکه به شکلی مناسب سبب شناخته شدن معضلات در جامعه خواهد شد.