یادداشتی به مناسبت روز جهانی بدون خشونت در 2 اکتبر 2019

خ ش و ن ت

پنج حرفی که هر کدام آغازگر کلماتی در دایره واژگان بشری هستند؛ کلماتی با مفهوم سراسر نیکی و انسانیت؛ اما در کنار هم از یک مفهوم می‌گویند؛ مفهومی نفرت‌انگیز و فراگیر در روزگاران اکنون! خشونت!

این نام دیرآشنا که بشر در طول تاریخ با اثرات جبران‌ناپذیرش دست و پنجه نرم کرده‌ است.

و امروز روزی‌ است برای جهانی بدون خشونت!

۲ اکتبر، سال‌روز تولد یک آزادی‌خواه و رهبری معنوی در جهان؛ مهاتما گاندی!

سال ۲۰۰۷ میلادی بود که سازمان ملل چنین روزی را نام‌گذاری کرد و از همگان خواست تا با رسمیت شناختن آن برای اهدافش تلاش کنند؛ اهدافی چون ترویج فرهنگ صلح در سراسر گیتی.

انتخاب این روز نشانه‌ی ادای احترام به تلاش‌‌های فردی‌ است که در تمام زندگی‌اش با خشونت و ظلم و بی‌عدالتی مبارزه کرد و جهان را آزاد و انسان‌ها را رها می‌دید. او که منبع الهام همگان گشت تحقق صلح و آرامش را نه در جنگ و خونریزی و خشونت بلکه در مسیر آگاهی‌بخشی و تلاش برای تغییر نگرش فردی و اجتماعی انسان‌ها می‌دانست.

و اما این واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که چه در گذشته‌های قبل از گاندی، چه پس از او و الهام‌بخشی‌هایش، جهان از خشونت‌های انسانی دور نبوده است و ما هر روزه شاهد انواع خشونت‌های خانگی، کلامی، فیزیکی، روانی و اجتماعی هستیم؛ از انسان با انسان، انسان با حیوان تا حتی انسان با محیط زیستش.

زنان، مردان و کودکان در جای جای جهان و این سرزمین، زخمی از خشونت‌های فراوان انسانی دیده‌اند و چه بسا ناله‌های پنهانشان که شنیده ‌نشده‌ و خاموش در وجود آنان ره هزاران ساله می‌روند؛ اما آوار این جراحات تا همیشه می‌ماند و لکه‌ی ننگی خواهد بود برای بشریت که از انسانیت به دور افتاده‌ است!

ما روزانه نمونه‌های بی‌شمار این خشونت‌ها را در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی دنبال می‌کنیم: از کشتن بی‌رحمانه‌ی حیوانات، نابودی محیط زیست، آزار فرزندان توسط والدین و بالعکس، کودک‌آزاری، تجاوز، سخنان ناپسند و تحقیرها، آزار کلامی و فیزیکی زنان، سیاست‌های غلط دولتمردان و حاکمان که به آزار مردمان می‌انجامد و جنگ‌های بی‌نتیجه و کشتارها و قربانی کردن آدم‌های بی‌گناه…

شاید فقط کافی باشد به کمی رفتار خویش در حیطه‌های فردی و اجتماعی بیندیشیم تا باور کنیم خشونت از زندگی ما هم خیلی دور نیست. بیاییم جهانی را آرزو کنیم به دور از خشونت، ستم و بی‌رحمی و سراسر صلح و انسانیت و نیکی. این جهان که قطعا آرزوی دیرینه همه ماست، تلاشی همگانی می‌طلبد و دل‌های آزاده و وارسته‌ای می‌خواهد که همگان را چون خویش دوست بدارد.

“به مناسبت روز جهانی بدون خشونت؛ زادروز مهاتما گاندی” 2 اکتبر 2021

جهانی بدون خشونت همواره رویای آزادی‌خواهان و فعالین حقوق بشر بوده است، جهانی عاری ازجنگ، کشتار، نابودی محیط زیست، آزار بی رحمانه حیوانات، تجاوز و … اما قرن‌هاست که انسان‌های بسیاری در گوشه و کنار دنیا از این پدیده نفرت انگیز و فراگیر رنج می‌برند و چه بسیار قربانیانی که صدای فریادشان هرگز شنیده نمی‌شود.

️چهارده سال پیش سازمان ملل متحد در راستای ترویج فرهنگ صلح در سراسر دنیا، روز دوم اکتبر را روز جهانی بدون خشونت نامگذاری کرد. روزی که مصادف است با زاد روز مهاتما گاندی، رهبری که جهان را آزاد و انسان را رها و تحقق صلح و آرامش را در آگاهی و تغییر نگرش فردی و اجتماعی آدمیان میدانست و تبدیل به الگویی برای رهبران آزادی خواه پس از خود در راه مبارزه با خشونت و ظلم و بی‌عدالتی شد.

️شاید تصور دنیایی سراسر صلح در شرایطی که روزانه شاهد اخبار بیشماری از انواع خشونت های خانگی، کلامی، روانی و اجتماعی هستیم دور از ذهن باشد. اما باید همواره به خاطر داشت که رسیدن به جهانی به دور از خشونت و ظلم و ستم تنها با تلاش همگانی انسان‌هایی میسر می‌شود که پیش از هر چیز به هم نوع خود، فارغ از ملیت، جنسیت، دین و مذهب عشق بورزند.

«عدم خشونت فقط وقتی خواهد بود که ما کسانی را دوست بداریم که از ما نفرت دارند. می‌دانیم که عمل کردن به این قانون بزرگ محبت چقدر دشوار است؛ اما آیا انجام تمام کارهای بزرگ، دشوار نیست؟»
مهاتما گاندی